تحولات 50 شركت برتر انرژي در جهان
شركت تامين مالي نفت موسوم به PFC ، كه اخيرا بوسيله شركت IHS (وابسته با انستيتوي نفت كمبريج CERA) خريداري شده است. همه ساله وضعيت 50 شركت برتر انرژي را گزارش کرده و روزآمد ميكند. ذيلا خلاصهاي از تحولات شركتهاي برتر انرژي در پايان سال 2012 ميلادي بر مبنای گزارش مذکور مرور شده و بعضا توضیحاتی به آن اضافه شده است.
ارزش كل 50 شركت بزرگ انرژي در سال 2012 نسبت به سال قبل تغيير عمدهاي نداشت
جمع سرمايه 50 شركت برتر نفتي جهان (كه فهرست آن در پي خواهد آمد) در سال 2012 به 3.5 تريليون دلار رسيد و نسبت به سال قبل تغيير مختصري در حد 0.8 درصد داشت. ارزش سرمايه اين شركتها بطور كلي تا حدي تابع قيمتهاي جهاني نفت بود است. ارتباط معمول بين ارزش اين شركتها و قيمت جهاني نفت بين سالهاي 2008 تا 2010 كه بحران مالي در اقتصاد جهان رخ داد، قطع شده بود، اين ارتباط مجددا در سالهاي 2011 و 2012 ، البته در سطح جديدي از ارزش نسبي پائينتر شركتها، برقرار شد.
يك افزايش استثنائي در ارزش يك شركت كه در سالهاي اخير گزارش شده است، مربوط به شركت ملي نفت كلمبيا بنام اكوپترول بوده است كه سهام آن در سالهاي 2007 و 2008 در بورسهاي بينالمللي عرضه شد. ارزش سرمايه اكوپترول در سال 2012 حدود 44 درصد رشد داشت و در پايان سال به 126.6 ميليارد دلار رسيد و در مقام ششم جدول 50 شركت برتر جاي گرفت. ارزش اين شركت از زمان ورود به جدول 50 شركت برتر از سال 2007 كه 36.6 ميليارد دلار بوده است، 250 درصد افزايش يافته است. بنابرگزارش خبرگزراي رويتر در تاريخ 30 اكتبر 2013 سود خالص اكوپترول در سه ماهه سوم سال جاری میلادی به بيش از 2 ميليارد دلار رسيد كه 19.6 درصد از سال گذشته(2012) بيشتر است و اين ناشي از افزايش 7.7 درصدي توليد نفت و گاز اين كشور بوده است ولذا پيشبيني ميشود كه در سال جاري نيز روند رشد ارزش اين شركت ادامه يابد.
در ميان شركتهاي بينالمللي يا IOC ها بيشترين رشد در ارزش سهام به ترتيب مربوط به شركت لوكاويل با 29درصد، هاسكي (Husky) (کانادا) با 21درصد و اني (ایتالیا) با 17 درصد بوده است. از دست رفتن دارائيهاي شركت رپسول در آرژانتين، موجب كاهش 34 درصدي ارزش سهام اين شركت در سال 2012 شد. ماجرا اين بود كه در ما آوريل سال 2012 رئيس جمهور آرژانتين 51 درصد سهام شركت YPF كه متعلق به رپسول بود را ملي اعلام كرد. البته رپسول بابت اين مساله به دادگاههاي بينالمللي شكايت كرده و ادعاي 10.5 ميليارد دلار خسارت را دارد در ماه ژوئن 2013 آرژانتين حاضر شده است كه 5 ميليارد دلار خسارت به رپسول پرداخت نموده و مساله را خارج از دادگاه حل وفصل كند كه مورد قبول رپسول قرار نگرفت . اگر رپسول موفق شود در سال جاري خسارتش را دریافت کند، ممكن است جايگاهش در پايان اين سال بهبود يابد. رشد منفی یا کاهشهای ديگر در ارزش سهام، مربوط به شركت روسي TNK-BP به ميزان 31 درصد، ساسول آفريقاي جنوبي، به ميزان 10 درصد و شل به ميزان 6 درصد بود.
ارزش كل دارائي 5 شركت ملي نفت (NOC) برتر در فهرست PFC كه از سال 2010 تا 2011 حدود 17 درصد افت كرده بود، در سال 2012 در سطح 725 ميليارد دلار ثابت باقيماند. برخلاف سالهاي قبل كه دارائيهاي شركتهاي ملي با هم كم و زياد ميشد، سال 2012 متفاوت بود. بعد از اكوپترول كه شاهد 34 درصد رشد در ارزش سهامش بود، افزايش ارزش سهام شركت رُزنِفت (روسيه)، 25 درصد و قابل توجه بود و شركت CNOOC (چين) نيز 24 درصد افزايش را شاهد بود.
در سال 2012 حدود 40 درصد افزايش در متوسط ارزش دارائي شركتهاي پالايشي و بازاريابي، اعلام شد. محور اين افزايش، دو شركت آمريكائي هاليفرانتاير (HollyFrontier) با 105 درصد افزايش و تسورو (Tesoro) با 83 درصد افزايش در قيمت هر سهم، بودند. این دو، پالايشگراني بودند كه در شرايط خوبي قرار داشتند و بازده بالاتري حتی از دوران طلائي پالايش در نيمه دهه 2000 بدست آوردند.
مساله نفت و گازهاي غيرمرسوم در آمريكاي شمالي، اثر خود بر ارزش شركتها را در مسيري جديد و حيرتانگيز ادامه داد. در سال 2012 در امريكا تفاوت قيمت ميان نفت در خارج و داخل بيشتر شد كه به علت فقدان زيرساختهاي لازم براي انتقال نفت به بازار بود و اين موجب شد كه قيمت نفتخامهائي كه در مناطق بسته توليد ميشوند (مناطقی که به شبکه خطوطلوله انتقال نفت دسترسی ندارند)، بين 30 تا 50 دلار از WTI و برنت كمتر باشند.
در حالي كه گزارش ميشد كه توليد نفت و گاز در امريكا رشد قابلتوجهي دارد و سرمايه هرچه بيشتري را جذب ميكند، اما ايجاد ارزش افزوده كاهشي بود. فهرست 15 شركت برتر در حوزه اكتشاف و توليد كه قبلا در سيطره شركتهائي بود كه در امريكايشمالي سهم قابلتوجهي داشتند (و خصوصا در مورد آنهائي كه در توليد گاز سهم قابلتوجه داشتند)، با 4 درصد كاهش در قيمت سهام روبرو بود كه از كاهش قيمت گاز ناشي ميشد.
ارزش دارائیها در بخش مياندستي/زيرساختي كه در سال 2011 پيشتاز بود در سال 2012 به سختي ثابت ماند. متوسط 23 درصد افزايش درآمد در سه شركت برتر این بخش (Sunoco Logistics, Magellan Midstream, Plains All American) با 21 درصد كاهش در سه شركت ضعيفتر آن (Buckeye Partners, Williams Companies and Boardwalk Pipeline) جبران شد. موقعيت جغرافيايي نقش كليدي را به نفع شركتهای میاندستی كه به منطقه شيلگاز " باكان" (Bakkan) در ايالاتمتحده و ماسههاي آغشته به نفت در كانادا دسترسي داشتند رقم زد.
در بخش پالایش و توزیع، بدنبال پیشتازی درخشان شرکت ماراتن (Marathon) در سال 2011، شرکت "کونکوفیلیپس" فعالیتهای پائیندستی خود را تفکیک کرد و "شرکت فیلیپس 66 " را بعنوان شرکت فرعی برای تمرکز فعالیتهای این بخش تاسیس نمود. نتیجه کوچک شدن و تخصصی شدن و تمرکز شرکتها در یک فعالیت خاص، پیشتاز شدن در بخش خود بود، کونوکوفیلیپس جایگاه خود را در بخش اکتشاف و استخراج حفظ کرد و "فیلیپس66" در کنار ماراتن در فهرست پنج شرکت برتر در پالایش و توزیع قرارگرفت. علت استفاده کونکوفیلیپس از عنوان یا برند فیلیپس66 به سابقه مثبت این برند در امریکا مربوط میشود، که بعدا در اثر ادغامها و تغییرات از این برند استفاده نشده بود.
بدنبال کاهش سوبسید برق حاصل از توربینهای بادی و نیروگاههای خورشیدی و رقابتیتر شدن قیمت گاز، سرمایهگزاری بر روی فناوریهای جایگزین کاهش یافت، ارزش کل 15 شرکت برتر فعال در بخش فناوریهای جایگزین (انرژیهای نو) در سال 2012 ، حدود 24 میلیارد دلار بود که نسبت به سال 2011 حدود 22درصد کاهش داشت و نسبت به ارزش 78.7 میلیارد دلاری ثبت شده در سال 2010 نیز 69 درصد پائینتر بود.
هیچ شرکتی
نبودهاست که رشد ارزش بازاری سرمایهاش برای سه سال متوالی تداوم یافته
باشد، البته شرکتهای فعال در بخش میاندستی و زیرساختها وضعیت مثبت خود را بعداز
سه سال دشوار، حفظ کردهاند. شرکتهای سودده اروپائی شاهد یک عقبگرد در ارزش
سرمایهخود بودند که ناشی از تاثیر مشترک رکود اقتصادی اروپا و مقرراتزدائی بود
که مدل سنتی کسب و کار بسیاری از این شرکتها را
تحت تاثیر قرارداد. شرکت اکوپترول یک مورد خاص بود که رشد آن طی سه سال
تداوم داشت و ارزش سرمایه آن در سال 2012 حدود 40 درصد و در سه سال گذشته بطور
متوسط 37 درصد افزایش داشت.
بزرگترين بهره برندگان از تفاوت قيمت نقتخام ايالاتمتحده (پائينتر بودن WTI از برنت)، صاحبان پالايشگاههاي داخلي بودند كه توانستند بهخاطر پائين بودن قيمت خوراك خود، ارزش افزوده قابلتوجهي داشته باشند. افزايش ارزش هر سهم شركت "هوليفرانتاير" 105 درصد، شركت ماراتن پتروليوم 84 درصد، شركت تسورو 83درصد و شركت والرو 57 درصد، بود.
در بخش اكتشاف و توليد، شركت امریکائی EOG Resources با نسبت بالاي نفت به گاز خود، براي سرمايهگزاران جذابيت ايجاد كرد و نتيجه آن 20 درصد افزايش در قيمت سهام آن بود.
در بخش مياندستي/زيرساختي، شركتهائي كه از قبل شبكه گستردهاي داشتند، توانستند قويترين موقعيت را داشته باشند. شركتهاي امریکائی سانكو لجستيیک 26 درصد، مگلان 23 درصد و Plains All Americans ، 21 درصد، قيمت سهامشان افزايش يافت. اين شركتها از طريق متصل كردن توليدات منابع غيرمرسوم به تقاضاي موجود در مناطق ساحلي، درآمد بيشتري را كسب كردند در صورتيكه همتايانشان كه چنين تاسيسات و خطوط انتقال را نداشتند، ارزش قبلي خود را از دست دادند.
پيشتازان هر بخش در سال 2012، شاهد رشد بيشتري در ارزش سهام خود نسبت به پيشتازان سال 2011 بودند. سه شركت برتر در هر بخش عمدتا مربوط به كشورهاي داراي رشد مثبت اقتصادي بودند. علاوهبراين همه شركتهاي پيشتاز تقريبا رشد همطرازی داشتند که در نمودارها مشخص است.
وضع شركتهاي پالايش و توزيع بطور خاصتری خوب بود و در بين آنها سه شرکتی که قبلا اشاره شد، پيشتاز بودند.
در ميان همه شركتهاي يكپارچه بينالمللي و ملي پيشتاز، افزايش ارزش سهام سومين آنها يعني شركت اني(ایتالیا) با بالاترين افزايش سرمايه اينگونه شركتها در سال 2011، برابر بود.
فایل پی دی اف این مطلب را از لینک زیر دانلود کنید
وبلاگ دیگر و جدیدتر من